"Eigenlijk komen we nooit helemaal uit de kast"

Biculturele homo's hebben het vaak extra moeilijk. Homoseksualiteit is in Nederland grotendeels geaccepteerd, maar binnen veel andere culturen is het een flink taboe. In Amsterdam zijn al verschillende initiatieven opgezet om biculturele LHBT's te ondersteunen, maar sinds een jaar kunnen allochtone homo's ook in Utrecht terecht bij Prisma Groep, een empowerment groep voor biculturele LHBT's. Gay.nl sprak met oprichter Isjed Hussain en bezoeker Fayaaz Joemmanbaks.

'Voor lotgenoten, door lotgenoten.' Dat is zo'n beetje de rode draad van de Prisma Groep. Voor biculturele LHBT's buiten Amsterdam zijn weinig mogelijkheden om samen te komen. Daar besloot Isjed Hussain vorig jaar verandering in te brengen. Hussain, zelf Pakistaans en gay, weet als geen ander hoe lastig het kan zijn om jezelf volledig te accepteren en tegelijkertijd niet vervreemd te raken van je familie. 'Ik was als tiener behoorlijk eenzaam. Binnen onze Pakistaanse thuissituatie was er geen ruimte voor mijn homoseksuele gevoelens en ook op school kon ik niet helemaal mezelf zijn. Ik werd gepest omdat ik anders was. Ik ben geen supermannelijke jongen, dus ik kon me ook niet conformeren aan het stereotiepe gendergedrag. Het gevolg was dat ik me anders en alleen voelde.''Eigenlijk komen we nooit helemaal uit de kast'

Hussain leerde zijn geaardheid accepteren en bleef tegelijkertijd zijn geloof trouw. Een belangrijke inspiratiebron was de Zuid-Afrikaanse imam Mushin Hendricks en zijn visie van de islam. Hendricks meent dat er binnen de islam wel degelijk ruimte is voor homo's. Het verbod op homoseksualiteit in de islam berust volgens hem op een monumentaal misverstand. Hussain: 'Ik kon me heel goed vinden in zijn interpretatie van de Koran. Dat was voor mij een laatste stap richting zelfacceptatie.'

Toch is zijn coming-out voor familie een voortdurend proces. 'Het verliep vooral in het begin ontzettend moeizaam. Ik heb nog steeds een wisselende band met mijn vader. Eigenlijk is het coming-outproces nooit helemaal voltooid. Elke keer als familieleden ermee worden geconfronteerd, is het een klap voor ze. Wij komen dus nooit helemaal uit de kast.' Toch merkt hij ook vooruitgang. 'Laatst begonnen mijn moeder en broertje zelf aan tafel te discussiëren over het taboe op homoseksualiteit onder Pakistanen. Ik vond het mooi; ik was een keer niet degene die erover begon.'

Een helikopterview
Hussain heeft het altijd als zijn missie gezien om andere LHBT's te helpen. Hij is werkzaam voor COC Utrecht en heeft meegewerkt aan televisieprogramma's en projecten in Amsterdam. 'Veel biculturele LHBT's hebben geen hoop, omdat hun directe omgeving ze informatie onthoudt. Ze hebben het recht om te weten dat er meer is. Er zijn meer mensen zoals zij.' Volgens Hussain kampen biculturele LHBT's vaak met moeizame zelfacceptatie en eenzaamheid. Ze worden pessimistisch omdat hun situatie uitzichtloos lijkt. Vaak voelen ze zich extra schuldig vanwege hun achtergrond, maar ook hun religie. 'Sommigen kampen met suïcidale gedachten omdat ze bijvoorbeeld bang zijn voor de reactie van hun familie. Ze hebben ook niemand om mee te praten of die een ander licht op hun situatie kan schijnen. Een aloud gezegde luidt: Een mens lijdt dikwijls het meest door het lijden dat hij vreest. Dat geldt ook voor deze groep. Moslims denken vaak dat er binnen hun geloof geen ruimte is voor hun identiteit, omdat ze dat altijd is verteld.'

Bij de Prisma Groep vinden bezoekers steun bij elkaar. Daarbij worden ze begrepen, wat soms niet het geval is wanneer ze de moed bij elkaar hebben geraapt om contact met professionele hulpverleners te zoeken. Hussain: 'Ze hebben de beste bedoelingen, maar hulpverleners snappen soms niet dat biculturele LHBT's tegen andere problemen aanlopen dan autochtone LHBT's. Binnen de Prisma Groep is dat begrip er wel. Wij kunnen allemaal met een helikopterview naar de situatie kijken omdat we twee werelden kennen.'

'Zij snappen mijn bagage'
Een bezoeker én vrijwilliger van de Utrechtse Prisma Groep is de Surinaamse Fayaaz Joemmanbaks (21). Het delen van persoonlijke ervaringen met biculturele LHBT's werkt voor de 21-jarige student inspirerend. 'Verhalen van anderen zorgen er soms voor dat je anders naar je eigen situatie gaat kijken. Het is leerzaam en herkenbaar. Bovendien heb ik vrienden overgehouden aan de regelmatige bijeenkomsten. Er heerst een familiaire sfeer.' Het fijnst vindt Joemmanbaks dat er veel wederzijds begrip is. 'Zij snappen mijn bagage als geen ander omdat ze op een bepaalde manier dezelfde ervaringen delen. Ik hoef mijn verhaal niet elke keer uit te leggen.'

De jonge Surinamer was zeventien toen zijn ouders zijn geaardheid ontdekten. 'Ik woonde in die tijd nog in Suriname en werd min of meer uit de kast getrokken. Er verscheen een foto van mij op Facebook waar ik zoenend op stond met een vriend. Die foto werd overal gedeeld en kwam toen bij mijn ouders terecht. Mijn vader is imam, dus voor hem was en is het nog steeds onacceptabel.' Joemmanbaks' thuissituatie werd ondragelijk: 'Ik mocht helemaal niets meer. Mijn ouders vertrouwden me niet, dus mijn vrijheid werd vanaf dat moment heel erg beperkt. Ik heb me ook een tijdje heel schuldig gevoeld. Met name omdat ik moslim ben en me sterk verbonden voel met mijn geloof. Ik dacht: waarom heeft Allah me zo gemaakt als het niet oké is?'

Moslim en gay
Maar toen hoorde ook Joemmanbaks van imam Hendricks. 'Door hem leerde ik dat ik een goede moslim kon zijn en tegelijkertijd ook homo.' Twee jaar geleden verhuisde Joemmanbaks in zijn eentje naar Nederland om te studeren. Hij studeert sociale psychologie aan de Universiteit Utrecht. 'Mijn leven is er ontzettend op vooruitgegaan, omdat ik nu de vrijheid heb om te zijn wie ik ben.' Toch is ook zíjn coming-outproces nooit helemaal voltooid. 'Mijn vader hoopt nog steeds dat ik op een dag naar hem toe ga en zeg: "Papa, ik heb een meisje ontmoet met wie ik ga trouwen". Hij zal het waarschijnlijk nooit accepteren.'

Elkaar inspireren
Belangrijk bij het ondersteunen van biculturele LHBT's, is een subtiele aanpak. Hussain benadrukt dat deze groep er zelf klaar voor moet zijn. 'De eerste stap is dat zij zichzelf accepteren en weten dat ze niet alleen zijn. De eventuele dialoog met ouders komt later.' Bij Prisma Groep kunnen zij die worstelen met hun seksuele identiteit zien dat ze niet alleen zijn en kunnen ze kracht putten uit gesprekken met lotgenoten. Het bijzondere aan de bijeenkomsten is dat de bezoekers zelf actief bijdragen. Joemmanbaks bezoekt niet alleen de bijeenkomsten voor zichzelf, maar ook als vrijwilliger. 'Je kunt ook een bijdrage leveren door bijvoorbeeld activiteiten te organiseren.'
De Prisma Groep maakt deel uit van het project 'Jezelf kunnen zijn in Utrecht'. De andere twee onderdelen bestaan uit het sensitief maken van hulpverleners op het gebied van biculturele LHBT's en het bespreken van homoseksualiteit bij biculturelen. Meer weten over de Prisma Groep of zelf een bijeenkomst bijwonen? Mail naar isjed.hussain@gmail.com.

Tekst: Naz Taha

| www.stichtingprismagroep.com | isjed.hussain@gmail.com |
Mogelijk gemaakt door Webnode
Maak een gratis website. Deze website werd gemaakt met Webnode. Maak jouw eigen website vandaag nog gratis! Begin